Səməd Vurğun
(Səməd Yusif oğlu Vəkilovun təxəllüsü;
21.03.1906, Qazax r-nu, Yuxarı Salahlı k. - 27.05.1956, Bakı)
- şair, dramaturq, ictimai xadim. Azərb. xalq şairi
(1956), Azərb.əməkdar incəsənət xadimi
(1943), AMEA-nın akademiki (1945), fəxri filologiya elmləri
doktoru (1956), SSRİ Dövlət mükafatı laureatı
(1941,1942). XX əsr Azərb. ədəbiyyatının
ən görkəmli nümayəndələrindəndir.
Onun yaradıcılığı müasir şeirinin
inkişafında mühüm rol oynamışdır.
Yüksək xəlqilik və şeriyyət, həyat
həqiqəti ilə şairin romantik arzularının
üzvi vəhdəti S.Vurğunun poetik üslubunun başlıca
xüsusiyyətidir.
Onlarca şeir və poema kitablarının, “Vaqif”(1937),
“Fərhad və Şirin” (1941), “İnsan” (1945) və
s. pyeslərin müəllifidir. S.Vurğunun şeirlərinə
bəstəkarlar onlarla müxtəlif janrlı əsərlər
- opera, kantata, mahnı və romanslar bəstələmişlər.
S.Vurğun poeziyasının aşıq və xanəndə
yaradıcılığına böyük təsiri
olmuşdur. Bir çox ənənəvi aşıq havaları
S.Vurğunun sözləri əsasında oxunur (məs.,
“Dağlar”, “Geyran” və s.). “Qarabağ şikəstəsi”ndə
də ilk dəfə Xan Şuşinski Səməd Vurğunun
“Azərbaycan” şeirindən “Könlüm keçir Qarabağdan”
misrası ilə başlanan bəndi ifa etmiş və
bu da sonradan muğam ifaçılığında bir
ənənəyə çevrilmişdir.