Rast

(hərf. – düz, dürüst, müstəqim, düzgün)


– 1. Yaxın Şərq xalqları klassik musiqisinin 12 muğamından biri. “Qədim musiqişünaslar rastı muğamların anası adlandırmışlar. Rast muğamı nəinki öz adını və kökünün səsdüzümünü, hətta öz tonikasının (mayəsinin) ucalığını belə zəmanəmizə qədər mühafizə edib saxlaya bilmişdir.” (Ü.Hacıbəyov. Azərbaycan xalq musiqisinin əsasları).

2.Azərb. mus-də: novruz-rəvəndə, rast, üşşaq, hüseyni, vilayəti (bəzən dilkəş), xöcəstə, xavəran, əraq, pəncgah, rak, əmiriməsihi şöbələrindən ibarət dəstgah;

3.İran mus-də: bax: Rast-pəncgah.

Rast məqamı (mənası: doğru, dürüst, müstəqim, düzgün) – Azərb. musiqisində yeddi əsas məqamdan birincisi (Ü.Hacıbəyov). Quruluşu: 1-1- 1/2 ton formullu üç tetraxordun qovuşuq üsulla (x.1 - intervalı məsafəsində) birləşməsindən ibarətdir; səssırası 10 pilləlidir, IV pillə mayə (tonika) pilləsidir. Məqamın səssırasının IV, VI, VII, VIII pillələri istinad-dayaq pilləsi kimi “Rast” muğamının şöbələrinin əsasını təşkil edir; bu məqamda qurulan musiqi nümunələri – xalq mahnıları, rəqsləri, aşıq havaları həmin pillələrə əsaslanır. Do rast məqamının səssırası: 



- Not yazısı Nəriman Məmmədovundur.

Loading the player...
- Niyazi. "Rast". Simfonik muğam. İfa edir: P.İ.Çaykovski ad. BSO. Dirijor: Y. Adıgözəlov

Loading the player...
- İfa edir: İslam Rzayev.

- İfa edir: Xan Şuşinski.

Loading the player...
- Mühazirə - Ramiz Zöhrabov.

Loading the player...
- İfa edir: Ağaxan Abdullayev, Möhlət Müslümov (tar), Fəxrəddin Dadaşov (kamança).